Destek ve Hareket Sistemi

Destek ve Hareket Sistemi





          Bu sistem vücudumuzun hareket etmesini sağlarken aynı zamanda vücudumuza şekil verir.

 İskelet ve Kas sistemi olarak iki sistemden oluşur.


1-İskelet sistemi

kemiklerin, kıkırdakların ve eklemlerin birleşerek oluşturduğu sistemdir. Burada iki doku karşımıza çıkar; kemik doku ve kıkırdak doku.


a) Kıkırdak Doku :

 Bulunduğu yere şekil veren, desteklik ve esneklik sağlayan dokuya kıkırdak doku denir. Omurgalı hayvanların çoğunda bu doku bulunur. İnsanların iskelet sistemini oluşturan kemikler, bebek anne karnında iken yani embriyo döneminde iken kıkırdaktan yapılmıştır. Yavru doğduktan sonra kıkırdaklar sertleşerek kemikleri oluştururlar. Yetişkin insanların burun, kulak, soluk borusu, yemek borusu, kaburgaların ve eklem yerlerindeki kemiklerin uç kısımlarındaki kıkırdaklar ise kemikleşmemiştir.

Köpek balığının erişkinlerinde iskelet sistemi kemikten değil kıkırdaktan oluşmuştur.
Kıkırdak Dokunun Görevleri :

1- Eklem yerlerindeki kemiklerin birbirine sürtünüp aşınmasını önler.
2- Yemek ve soluk borusunun duvarlarının birbirine yapışarak kapanmasını önler.
3- Eklem yerlerindeki kemiklerin hareketini kolaylaştırır.
4- Uzun kemiklerde kemiğin büyümesini sağlar ve boyca uzamaya yardımcı olur.
5- Bulunduğu yere şekil verir.



b) Kemik Doku :
İnsanların ve omurgalı hayvanların iskelet sistemindeki kemikleri ve eklemleri bu doku oluşturur. Kemik doku, kemik hücreleri yani osteosit , kan damarları, sinirler ve hücrelerin arasını dolduran ara madde olan osein den oluşur.
Kemik dokudaki hücrelerin arasını dolduran ara madde protein ve madensel tuzlardan (kalsiyum, magnezyum, fosfor) oluşur. Proteinler kemiklerin esnek olmasını, madensel tuzlarda kemiklerin sert olmasını sağlarlar.
İnsanların yaşı ilerledikçe kemik dokudaki ara maddede biriken kalsiyum ve fosfor gibi madensel tuzların miktarı artar, protein miktarı azalır. Bu nedenle kemiklerin sertliği artar, esnekliği azalır, kemikler kolay kırılır fakat geç iyileşir. Kemiklerdeki madensel tuz miktarının yaşlanmaya bağlı olarak değişmesi sonucu kemik erimesi hastalığı da oluşabilir.



 İskelet Sisteminin (Kemiklerin) Görevleri :

     Vücuda şekil verir.
     Vücudun dik durmasını sağlar.
     Kaslarla birlikte vücudun hareket etmesini sağlar.
     İç organları dış etkilere karşı korur.
     Kan hücrelerini (alyuvarlar, akyuvarlar, kan pulcukları) üretir.
     Madensel tuzları (mineralleri) (kalsiyum, magnezyum ve fosfor gibi) depolar.
     Kasların ve organları vücutta tutunmasını sağlar (onlara tutunma yüzeyi oluşturur)

 İskelet Sistemindeki Kemik Çeşitleri :İskelet sistemini oluşturan kemikler şekillerine göre; uzun kemikler, yassı kemikler ve kısa kemikler olmak üzere üç çeşittir.

a.Uzun Kemikler: Kalınlığı uzunluğundan fazla olan silindir şeklindeki kemiklerdir.

b.Yassı Kemikler: Uzunluğu ve genişliği fazla olana ancak kalınlı az olan kemiklerdir.

c.Kısa Kemikler: Uzunluğu, kalınlığı ve genişliği birbirine yakın olan kemiklerdir.